Biały wywiad jest terminem określającym legalne i w pełni zgodne z prawem pozyskiwanie i przetwarzanie danych z otwartych źródeł informacji. Biały wywiad jest wykorzystywany zarówno w przypadku firm komercyjnych jak i przez wszelkie inne jednostki państwowe i gospodarcze w celu zapewnienia bezpieczeństwa, ciągłości i prawidłowości funkcjonowania państwa.

Odwrotnością wywiadu białego, jest jak nie trudno się domyśleć wywiad czarny. Wykorzystujący w dużym stopniu technikę śledzenia, podsłuchiwania, permanentną inwigilację, szpiegostwo pracę agenturalną czy działalność szpiegów korporacyjnych. W wywiadzie czarnym dopuszcza się nielegalne metody i działania operacyjne.

Ewolucja białego wywiadu na przykładzie Dun&Bradstreet

Z czasem działania i źródła informacji białego wywiadu ulegały zmianie. Doskonałym przykładem ewolucji na tym polu jest działalność najstarszej i największej w świecie wywiadowni gospodarczej Dun&Bradstreet, której początek działalności sięga 1840 roku.

Wówczas w celu pomocy w podejmowaniu decyzji amerykańskim kupcom, przedsiębiorczy biznesmen Lewis Tappan stworzył sieć korespondentów, którzy na zamówienie zbierali informacje o samych przedsiębiorcach i ich przedsiębiorstwach. Z czasem Tappan zalegalizował swój biznes. W 1841 roku w Nowym Jorku założył Agencję Mercantile, która jako pierwsza w świecie organizacja stworzona wyłącznie w celu dostarczania informacji biznesowych dała początek białemu wywiadowi.

Dynamiczny rozwój Agencji wiąże się z przekazaniem firmy w 1849 roku byłem urzędnikowi państwowemu Benjaminowi Duglassowi. Duglass wykorzystując usprawniony transport i komunikację rozbudował w całym kraju sieć biur. Agencji zapewniło to nowych klientów jak również dodatkowe źródło informacji. Wraz z rozwojem firmy rosła ogólnokrajowa baza danych i liczba zatrudnionych na etacie pracowników. Głównie na etacie wykwalifikowanego reportera zbierającego informacje o firmach ale także „tłumacza” i osoby objaśniającej zawiłości dokumentów finansowych i praktyk biznesowych. Wśród reporterów Dun&Bradstreet było czterech późniejszych prezydentów Stanów Zjednoczonych: Abraham Lincoln, Ulysses S. Grant, Grover Cleveland i William McKinley.

Działalność i sukces firmy doczekał się skopiowania pomysłu. Pod koniec lat pięćdziesiątych XIX wieku w Cincinnati w stanie Ohio powstała prawdziwie konkurencyjna firma John M.Bradstreet Company. I to właśnie firma Johna Bradstreeta w ogromnym stopniu spopularyzowała stosowania ratingów i ocen kredytowych. Stało się to możliwe za sprawą publikacji pierwszej na świecie książki, będącej w istocie spisem amerykańskich firm wraz z ich adresami, danymi kontaktowymi i ryzykiem współpracy. Rywalizacja między firmami The John M. Bradstreet Company a Agencją Douglass nabrała szczególnego kolorytu, co wpędziło obydwie firmy w trudności finansowe.

W 1859 roku Douglas przekazał Agencję swojemu szwagrowi, Robertowi Grahamowi Dunowi. Już pod nową nazwą, RG Dun & Company, Dun kontynuował nieustającą ekspansję Douglassa. Przez kolejne cztery dekady Dun kierował Agencją nie tylko w Stanach Zjednoczonych. Swoja działalność rozszerzył na rynkach zagranicznych.

Wszystko zmienił Wielki Kryzys lat trzydziestych XX wieku. Oczywistym stało się, że dłużej nie można było ignorować skutków wzajemnej rywalizacji obydwóch firm jak i galopującego kryzysu gospodarczego. Stało się to, co stać się mogło tylko w Stanach Zjednoczonych. Obaj znienawidzeni konkurenci połączyli swoje siły.

Z połączenia RG Dun i The Bradstreet Companies w 1933 roku powstała międzynarodowa wywiadownia gospodarcza Dun&Bradstreet. Wielka fuzja wyciągnęła firmy z czasu depresji i pchnęła je w kierunku silnego rozwoju.

Szybki rozwój technologii komputerowych i komunikacyjnych w okresie powojennym miał kluczowe znaczenie dla rozwoju firmy Dun&Bradstreet. Zmienił sposób działania i postrzegania biznesu. Pozwolił na ewolucję od sprzedawcy raportów kredytowych i handlowych baz danych do głównego na świecie dostawcy zaawansowanych rozwiązań, które wykorzystują dane w celu zaspokojenia różnych potrzeb biznesowych. W tym okresie firma przybiera charakteru pomiotu globalnego. Czego wyrazem jest numer DUNS.

W 1963 roku wprowadzono do użycia Dun & Bradstreet DUNS® Number, którego głównym celem jest numeryczna identyfikacja firm na potrzeby przetwarzania danych. Dzisiaj numer DUNS przypisany jest w światowej bazie danych ponad 360 mln firm na całym świecie. To pozwoliło na łączenie i analizowane danych w zupełnie inny i niespotykany dotąd sposób. Uzyskanie dużo bardziej głębszego poglądu na badaną i sprawdzaną firmę. Wraz z jej globalnymi powiązaniami osobowymi i kapitałowymi.

Strategia firmy nie uległa zmianie. Również w XXI wieku w Dun&Bradstreet stawia się na ulepszoną technologię i dane, wprowadzając innowacyjne rozwiązania.

Obecnie Dun & Bradstreet obsługuje szeroką gamę klientów z wielu branż i obszarów geograficznych. W swoim portfelu ma 135 000 klientów na całym świecie, w tym niektóre z największych firm na świecie. W Polsce, podobnie jak w większości krajów w Europie dostęp do światowej bazy danych Dun & Bradstreet zapewnia Dun & Bradstreet.

Można zaryzykować stwierdzenie, że historia białego wywiadu pokrywa się z historią Dun&Bradstreet. Zarówno w sposobnie zbierania danych jak ich wykorzystania i przetwarzania.

Źródła danych białego wywiadu

Istotą białego wywiadu jest to, że wykorzystuje tylko i wyłącznie ogólnodostępne, jawne i zgodne z prawem źródła danych i informacji. Wśród wielu w pierwszej kolejności wymienia się głównie:

• rejestry publiczno-prawne,
• rejestry rządowe,
• media w tym głównie:
  • telewizje,
  • prasę,
  • radio,
  • geolokalizację,
  • legalne agencje detektywistyczne.

Wady i zalety białego wywiadu

Niewątpliwą zaletą białego wywiadu jest łatwość i krótki czas, w którym można pozyskać interesujące nas informacje gospodarcze. Czasem wystarczy dostęp do Internetu i umiejętność wyszukiwania. Wszystko to wiąże się z oszczędnością czasu i pieniędzy przy pozyskiwaniu informacji i to bez wychodzenia z domu.

Szeroko pojętej cyfryzacji można przypisać łatwość z jaką można ogromne zasoby bazodanowe przetwarzać, analizować, przesyłać i pozyskiwać. Internet zrewolucjonizował i zmultiplikował źródła informacji. Sprawił, że zarówno różnorodność jak i sam zakres informacji stały się bardzo szerokie. Niewątpliwą zaletą białego wywiadu i wykorzystanie jawnych źródeł danych jest również to, że nie uderza on w prywatność i prawa człowieka.

Paradoksalnie to co jest zaletą jest również i wadą. Mowa o różnorodności danych,  które w nadmiarze skutecznie uniemożliwiają dotarcie do sedna. Zamazują obraz i nie pozwalają na skuteczna analizę. Do tego należy dodać brak umiejętności odróżnienia prawdy od fałszu. Szczególnie w okresie wszechobecnego fake news.

Działalność opierająca się tylko i wyłącznie na rejestrach rządowych i publiczno-prawnych niesie za sobą ryzyko opóźnienia w czasie. Bywa, że w dniu opublikowania informacji w rządowym rejestrze traci ona na aktualności. Biały wywiad jest nieprzydatny w dziedzinach, gdzie niezbędnym wydaje się pozyskanie osobliwych informacji.

Beneficjenci białego wywiadu

Wywiadownie gospodarcze to wyspecjalizowane podmioty zajmujące się gromadzeniem danych gospodarczych. Celem przypisania sprawdzanemu podmiotowi wiarugodności. począwszy od potwierdzenia adresu, prawa własności, danych osobowych a kończąc na ocenie ryzyka współpracy. Poza tym za sprawą wywiadowni gospodarczych w szybki i łatwy sposób można dowiedzieć się wielu bardzo istotnych informacji o sprawdzanej firmie, np. o jej sytuacji gospodarczej, wypłacalności czy o powiązaniach z innymi podmiotami.

Źródłem informacji dla wywiadowni są:

• własne bazy danych,
• Monitor Polski B,
• Krajowy Rejestr Sądowy,
• ewidencje działalności gospodarczej,
• rejestry dłużników,
• zestawienia upadłości firm,
• publikacje,
• ankiety wysyłane do wypełnienia przedsiębiorcom,
• wywiady telefoniczne z badaną firmą oraz z jej partnerami,
• nierzadko wizytacje w badanej firmie, urzędach administracji publicznej,
• i inne.

Dane pozyskiwane przez wywiadownię o innych podmiotach gospodarczych są pozyskiwane zgodnie z prawem, przede wszystkim z tzw. źródeł otwartych (jawnych i ogólnodostępnych).

Raporty wywiadowni służą firmom w głównej mierze do oceny wiarygodności potencjalnych partnerów w biznesie. Kontrahentów, dostawców, klientów.

Wynikiem pracy wywiadowni gospodarczej jest informacja lub grupa informacji pozwalająca na szybką i pogłębioną analizę sytuacji gospodarczej kraju, branży, rynku czy firmy. Pozwala to na ocenę stanu finansów, analizę kredytową, badanie ryzyka współpracy, badania marketingowe i planowanie strategii rozwoju firmy.

Infobrokerzy informacji, to wyspecjalizowane w dziedzinie białego wywiadu podmioty, świadczące usługi pośrednictwa pomiędzy zasobami informacyjnymi a podmiotami wymiany informacji. Tym co różni je od wywiadowni gospodarczej to fakt, że infobroker nie posiada własnej bazy danych. Pośredniczy w wymianie handlowej.

Biura Informacji Kredytowej i Biura Informacji Gospodarczej

BIK, czyli Biuro Informacji Kredytowej, gromadzi dane dotyczące zobowiązań kredytowych wobec banków i innych instytucji kredytowych. Do rejestru BIK trafiają osoby i firmy, które miały lub maja w banku jakikolwiek kredyt, pożyczkę, kartę kredytową, rachunek czy jakiekolwiek inne zobowiązanie finansowe wobec banku. BIK działa na zasadzie wymiany informacji a jej celem jest ograniczenie ryzyka przyznawania kredytu osobom i firmom, które mogą mieć trudności ze spłata.

BIK, czyli Biuro Informacji Gospodarczej to podmiot powołany na podstawie Ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Jego zadaniem jest przyjmowanie informacji gospodarczych od wierzycieli, przechowywanie ich i ujawnianie w uzasadnionych przypadkach.

Sektor publiczny

Biały wywiad także jest szeroko wykorzystywany przez podmioty sektora publicznego. W tym przede wszystkim przez służby specjalne.

• Agencje Bezpieczeństwa Wewnętrznego
• Agencję wywiadu
• Wojsko i jego wszelkie Agencje,
• Centralne Biuro Antykorupcyjne,
• Policję wraz z jego wszelkimi jednostkami,
• Administrację publiczna i jednostki samorządu terytorialnego.

Podziel się z innymi

Udostępnij nasze treści na swoich profilach